Дүние жүзінде шамамен 700 миллион адам органикалық тағамды тұтынады. Бүгінгі таңда 188 ел осы өндіріспен айналысып, 75 мемлекетте органикалық ауылшаруашылық заңнамасы қабылданған.
Сенатта Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісі қабылдаған «Органикалық өнім өндірісі және айналымы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы қаралды.
Сенатор Әли Бектаев әріптестерінен осы заңдарды мақұлдау туралы ұсынысты қолдауларын сұранды. Сенатордың айтуына қарағанда бұл таза өнімге деген әлемдік сұраныс күннен күнге өсіп келе жатыр. Көп елдерде климаттың жағдайы, жер ресурстарының тапшылығы, экологиялық және экономикалық тұрақсыздық ауылшаруашылығын дамытуға мүмкіндік бере бермейді.
Әлемдегі біраз аграрлық корпорациялар ауылшаруашылығын табыс табу, баю құралына айналдырған. Сондықтан да олардың өнімдерінің өнімділігі өте жоғары, бірақ сапасы төмен, адам ағзасына пайдасынан зияны көп. Мамандардың айтуы бойынша, мысалы ГМО өнімдерінің денсаулыққа пайдалы не зиян екендігі әлі күнге дейін дәлелденбеген.
Әлемдік статистика гендік модификацияланған өнімдердің жыл сайын өскенін көрсетіп отыр. Қазіргі уақытта 40-тан астам елде шамамен 540 GM зауыттары жұмыс жасайды және ГМО-ның жаңа түрлері тіркелуде.
Осы тұрғыдан алғанда тек органикалық өнім ғана емес, экологиялық таза азық-түлік түрлерін шығаруға Қазақстанның мүмкіндігінің орасан зор екендігін әлем мойындап отыр.
Қазақстанның климаты, жер асты және жер үсті суларының тазалығы, ауылшаруашылығы жерлерінің экологиялық тұрғыдан бұзылмауы органикалық өнім өндіруге зор мүмкіндіктер береді. Еліміздегі босалқы жерлерінің ішінде 2 млн. гектарға жуық жер егіс егуге жарамды, тыңайған жерлер деп танылған.
— Қазіргі кезде әлемді жай ғана өніммен, тіпті қайта өңделген өніммен таңқалдыру мүмкін емес, — дейді сенатор Әли Бектаев өз баяндамасында. — Тек терең өңделген және органикалық өнімдер ғана Қазақстанның экспорттық потенциалын арттырып, отандық брендті қалыптастыра алады.
Қолданыстағы ҚР «Органикалық өнім өндіру туралы» Заңы 2015 жылы қабылданған. Халықаралық нарықтық қатынастардың қарқынды дамуына байланысты, Заңның ішкі нарықты қолдау, реттеу процестерімен қатар, органикалық өнімдерді экспортқа шығару, сертификациялау нормалары әлемдік деңгейден қалып қойды. Өз өнімдерін экспортқа шығаратын тауар өндірушілер Еуроодақ стандарттарына байланып, өндірген өнімдеріне сертификат алу үшін кейбір халықаралық ұйымдарға жүгінуіне тура келді. Сондықтан да органикалық өнім өндірісінің дамуы баяулап кетті.
Біз органикалық өнім өндіру жағынан әлемдегі озық мемлекеттердің қатарында болғымыз келсе ең алдымен жерімізді таза ұстауымыз керек. Органикалық өнім өндіретін топырақтың құнарлығы да, сапасы да жоғары, табиғи талаптарға сай болғаны дұрыс.
Өкінішке орай, соңғы жылдары еліміздің біраз өңірлерінде жердің деградациясы күшейіп, топырақтағы гумус мөлшері 40-45-%ға дейін төмендеген. Қазақстандағы бүкіл жер аумағының 66%-зы шөлейттенуге бейім. Сонымен қоса деградацияға ұшыраған жайылымдардың көлемі соңғы 20 жылда 4 есеге өскен.
Бұл жағдай тек қана органикалық өнім өндіруге ғана емес, бүкіл аграрлық салаға төнген қауіп.
Біз ауылшаруашылығы жерлерінің сапасын қадағалап, топырақтың құнарлығын сақтамасақ, еліміздің азық-түлік қауіпсіздігі деген нәрсе де құр әңгіме болып қалады.
ҚР Парламенті Сенатының Аграрлық мәселелер, табиғатты пайдалану және ауылдық аумақтарды дамыту комитетінің депутаттары «Топырақты қорғау туралы» жаңа заң жобасын әзерлеп шықты.
Іс жүзінде топырақтың құнарлығын сақтау да, оны қалпына келтіру де оңай процесс емес, заңдармен қатаң реттелуі керек, ол ондаған жылдарды қажет етеді.
Сонда ғана біз органикалық өнім өндірісін экономиканың келешегі зор секторына айналдырып, «қазақстандық салауатты трендті» қалыптастырып, жетекші мемлекеттермен бәсекелес бола аламыз.
