Мәжіліс депутаты Нартай Сәрсенғалиев өзінің депутаттық сауалында 2021 жылы басталған бастаманың нәтижесінде Қазақстанда 2,5 мыңнан астам ауыл әкімі сайланын, олардың 60 пайызы бұрын мемлекеттік қызметте болмаған, яғни ел қатаң сынайтын, есебін құрғақ сандар ғана құрайтын қатып қалған шенеуніктің қатарынан емес екенін айтады.
«Бүгінге дейін еліміздің әр түкпірінде сайланған ауыл әкімдерімен аяқтай барып кездесіп жүрмін. Расында атқарар жұмыс жеткілікті, талап таудай, себебі өзі сайлаған, өзі танитын әкімге елдің қабағы қату. Бұрынғыдай әдемі есеп беріп, өтірік статистика көрсетіп тайып тұратын ауыл әкімін ағайын ауылға жолатпақ емес енді. Ондаған жыл бойы көзбояушылықтан шаршаған жұрт «Әкім бол халқыңа жақын бол» дегенді сайланған әкімнің санасына жақсылап құйғаны көрініп тұр. Тіпті мен кездескен кей ауыл әкімдері ауылда қалатын салықты арттыру үшін қалаға кеткен ауылдастарын аралап, олардан автокөліктерін туған жерге тіркеуін сұрапты. Солай ауылға түсетін салықты молайтпақ, кей әкімдер ауыл іргесіндегі өзен-көлдерді туристік аймаққа айналдырудың қамын қылуда, кей әкімдер малдың еті мен сүтін іргедегі ірі зауыттарға апару үшін келісімшарттар жасаған» дейді депутат.
Н. Сәрсенғалиев ауылдың шаруасынан шашау шығармай шешу үшін ауыл мен аудандардың бюджеті әлі де облыстарға тәуелді екенін айтады. Салдарынан елді-мекендегі инфрақұрылымды дамытуға келгенде, төтенше жағдайды шешуге келгенде ауыл мен аудан әкімдерінің қолы байлаулы. Сондықтан бюджеттік қаржыландырудың «бесінші деңгейін» пилоттық режимде іске қосып, жергілікті аудан және ауыл деңгейінде бірқатар салықтық алымдарды қалдыру керек дейді.
Сондай-ақ, білім, денсаулық, коммуналдық шаруашылық, құрылыс сынды маңызды салалардың қаржысы облыста шоғырланғанын ескеру керек. Бұл ауылда туындаған мәселені уақытылы шешуге кедергі келтіреді. Сондықтан аталған салаларды қаржыландыру тетігін ауданға беру мүмкіндігін қарастыру керек.
Фото: Inbusiness.kz
