2025 жылға тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету үшін жалпы 66 нысанның құрылысына бюджеттен тиісті қаржы бөлінді. Соның ішінде, осы жылы 38 нысанды аяқтап, пайдалануға беру жоспарланған. Қалған 28 нысанның құрылысы 2026 жылы аяқталады.
Бірінші кезекте индикаторға енгізілген жобаларды аяқтау көзделіп отыр. Индикаторға облыс бойынша 30,8 мың халқы бар 30 елді мекен енгізілген. Қалған шалғайда орналасқан 8 елді мекен қолданыстағы су көздерімен қамтылған. Қазіргі таңда 8 елді мекенде, яғни Сарыағаш ауданындағы 2 елді мекенге, Келестегі 4 елді мекенге және Шардара ауданындағы 2 елді мекенге кешенді блок модульдерін (КБМ) орнату көзделуде.
Облыс көлемінде су құбырымен қамтылған 756 елді мекен бар. Соның ішінде, 165 елді мекен – жерүсті суларымен, 591 елді мекен жерасты су көзімен қамтылған.
Облыстық энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы тарапынан елді мекендерге толық мониторинг жұмыстары жүргізілді. Талдау көрсеткендей, су құбыры бар 756 елді мекеннің 548 елді мекені тәулік бойы ауыз сумен қамтылған. Бұдан бөлек, 192 елді мекенге ауыз су кестемен берілсе, 16 елді мекенде су жүйесі уақытша өшіріліп отырады. Оның ішінде, 192 елді мекеннің 83 елді мекеніне ауыз су тек жаз айларында кестемен берілсе, 109 елді мекенге жыл бойы кестемен берілуде. Сондай-ақ, ауыз су кестемен берілетін 192 елді мекеннің 170 елді мекенінде су көлемінің азаюы немесе тазалау қондырғыларының қуатының жеткіліксіздігі анықталды. Қалған 22 елді мекенде су жүйелерінің тозығы жеткен. Қазіргі таңда мәселені шешу үшін тиісті жұмыстар атқарылуда. Биыл 33 елді мекенді үздіксіз ауыз сумен қамту мақсатында бюджеттен 12,7 млрд. теңге бөлінген. 2026 жылы 101 елді мекенді, 2027-2028 жылдары 58 елді мекенді толық ауыз сумен қамту көзделуде.
Сондай-ақ, Түркістан облысында жұмыс орындарын ашу, тұрғындардың әлеуметтік жағдайын көтеруге басымдық берілген. Облыс әкімдігінде осы салаға қатысты түйткілдер кезекті рет талқыланып, жоспарлар айқындалды. Кедейшілік деңгейін төмендету, Мемлекет басшысының биылғы Жолдауында айтылған осал топтағы азаматтарға бөлінетін әлеуметтік төлемдерді біріздендіру мәселесі де сараланды. Облыс әкімі Нұралхан Көшеров жауапты басқарма басшысы мен аудан, қала әкімдеріне нақты міндеттер жүктеді.
– Аудан, қалалардағы АӘК тағайындауға жауапты учаскелік комиссиялардың жұмысын қатаң бақылауға алып, комиссия мүшелеріне оқыту семинарларын ұйымдастыру қажет. АӘК тағайындалушы азаматтардың санатына жан-жақты мұқият талдау жүргізіп, әлеуметтік және экономикалық тұрғыдан тиімді кешенді іс-шаралар жоспарын қабылдау жөнінде ұсыныс енгізуді тапсырамын. Бірінші кезекте инвестиция тарту, жұмыс орындарын ашуға басымдық беру керек. Сол арқылы ғана тұрғындардың әлеуметтік жағдайын көтере аламыз, – деді Нұралхан Көшеров.
Облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының басшысы Әсия Темірбаеваның айтуынша, биылғы 8 айда 58981 адамға (9525 отбасыға) 3,9 млрд. теңгеге АӘК тағайындалып, төленді. Кедейлік деңгейі 2,7%-ды құрап, 2024 жылмен салыстырғанда 1,7%-ға (2024 жылы –4,4%), ал АӘК алушылар саны 35 769 адамға немесе 37,8%-ға төмендеген. Соңғы 5 жылда өңірде кедейлік деңгейін және тиісінше атаулы әлеуметтік көмек алушылар санын төмендетудің оң үрдісі байқалады.
АӘК көрсетуде жаңадан енгізілген жаңа бастамалар арқылы заң бұзушылықтарды алдын алуға бағытталған. Учаскелік комиссиялар қызметінің тиімділігін арттыру үшін FSM Social мобильді қосымшасы іске қосылды. Осы арылы аз қамтылған отбасылардың мұқтаждығын айқындайтын автоматтандырылған жүйе пайдалануға енгізілген.
Айта кетейік, 2025 жылға арналған «Өңірлік жұмыспен қамту картасы» аясында облыста 130 мыңнан аса жұмыс орнын құру көзделген. Бұл республика бойынша құрылатын жұмыс орындарының 14,5%-ын құрап, ең жоғары көрсеткіш болып қалыптасты (ҚР – 903198 жұмыс орны). Жыл басынан бергі 8 айда 100 807 азамат жұмыспен қамтылған. Оның ішінде: тұрақты жұмысқа 59925 азамат, уақытша жұмысқа 40882 азамат орналасқан. Ұлттық жобаларға – 3 156 азамат, «10 мың тұрғынға 100 жаңа жұмыс орны» бастамасы бойынша 27 617 азамат, тұрақты жұмысқа 29425 азамат жолданса, субсидияланатын жұмыс орындарында 39 720 азамат жұмыспен қамтылған. 1788 тұрғынға мемлекет тарапынан қайтарымсыз грант берілген.
Фото: Abai.kz
