Президент Қасым-Жомарт Тоқаев «Келешек» бағдарламасы туралы заңға 10 қаңтарда қол қойған болатын.
Бұл бағдарламаға баласының Қазақстан мен шетелдегі біліміне қаржы жинаймын деген ниеті бар ата-аналар қатыса алады. Жинақтау жүйесіне қатысу – ерікті.
«Келешек» жүйесіне тоқталсақ, онда жыл сайын 5 пайыз мемлекеттік сыйлықақы қарастырылып отыр. Халықтың әлеуметтік осал топтарының балалары үшін 7 пайыз мемлекеттік сыйлықақы тағайындалады. Бұдан бөлек, Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі де қолданыста. Бұл жүйелер ата-аналарға баласының болашақта білім алуы үшін қаражат жинауға мүмкіндік береді. Кәсіптік немесе техникалық білім алуға, жоғары оқу орнына түсуге және диплом алғаннан кейін де білімін жетілдіруге септігін тигізеді. Сонымен қатар баспанаға жұмсауға да рұқсат етіледі.
Негізі «Келешек» бағдарламасы «Ұлттық қор – балаларға» жобасы аясында 2024 жылдан бастап іске асырылып келеді. Алғашында «Ақыл» депозиті болып ашылып, жобаға биылғы жылы бірқатар өзгеріс енгізіліп, «Келешек» бағдарламасымен біріктірілген. Негізгі шарттар бойынша 18 жасқа дейінгі немесе Қазақстанның кез келген азаматы бағдарламаға
қатысып, өзіне «Ақыл» депозитін аша алады. «Ақыл» депозитін ашу үшін бастапқыда шотыңызда 11 800 көлемінде ақша болуы керек. Сол соманы салған уақытта ғана депозит ашылады. Шот ашылғаннан кейін мемлекет бастапқы капиталды, яғни 235,9 мың теңге құяды.
Ал ата-ананың қамқорлығынсыз қалған балаларға 471,8 мың теңге, яғни екі есе көп көлемде сыйақы аударылады. Содан кейін әр жылы тоқсан сайын 5 000 теңге салып отыру керек. Дегенмен бұл – биылғы жылдың көрсеткіші. Келесі жылы айлық есептік көрсеткіштің өзгеруіне байланысты төлем
жасау мөлшері де өзгеруі мүмкін.
Жамбыл облысы бойынша 2024 жылдан бері «Ақыл» депозиті негізінде 4 953 жеке шот ашылып, тұтынушыларға түсіндірме жұмыстары жүргізілген. Жеке шот ашу онлайн және банкке тікелей бару, сондай-ақ арнайы кеңесшілерге жүгіну арқылы жүзеге асады. Мәселен, «Отбасы банк» акционерлік қоғамының облыс бойынша 4 кеңесшісі бар. Бағдарламаның нақты шарттары мен тиімділігі қалай?
– «Келешек» бағдарламасының басты мақсаты – баланың болашақ білім алуына қаржы жинау және мемлекет
тарапынан қосымша сыйақы беру арқылы ата-аналарға қолдау көрсету.
Мемлекеттің 235 мың теңге білім капиталы тек 5 жастағы балаларға ашылған шоттарға түседі. 5 жастан асқан балаға мемлекеттің төлемі түспейді. Ал баланың жасы 5-ке толмаса, білім капиталы бала 5-ке толғанда ғана аударылады. Енді бағдарлама аясында балалар бұл ақшаны өзінің білімі үшін
Қазақстандағы немесе шетелдік жоғары оқу орындарында оқуға
жұмсай алады. Немесе бала грантта оқып жатқан болса, ол ақшаны үй алуға, тағы да басқа шоттарға аударуға мүмкіндік бар. Ата-ананың қамқорлығынсыз қалған балаларға шот арнайы жарнасыз да ашыла береді. 11 800 теңге салу міндетті емес. Бұл санаттағы шотты ашу үшін «Отбасы банктің» орталық филиалына бару керек. Сондай-ақ біздің кеңес беру орталықтарына да жүгінсе болады.
Тағы да айта кетерлігі, біздің көшпелі кеңесшілеріміз де бар. Егер де банкке бару мүмкіндігі болмаса, біздің кеңесші мамандарымыз сіздердің жұмыс орындарыңызға немес үйлеріңізге барып, консультация беріп, бағдарламаны толыққанды түсіндіріп, шотты ашып беру мүмкіндігін қарастырады.
Жеке басым «Келешек» бағдарламасы аясында 8 азаматқа жеке шот ашып бердім,– дейді банк кеңесшісі Нұржан Есіргенов.
Фото: Егемен Қазақстан
